} Provincia di Oristano | GIORRONADA MUNDIALI DE SU DIABETA
Logo della Provincia di Oristano

Provincia di Oristano - sito web ufficiale

GIORRONADA MUNDIALI DE SU DIABETA

13/11/2024  - 

Su diabeta (o schirru o mali de su tzùcuru) est una maladia crònica chi acuntessit candu sa carrisàpida non produxit bastanti insulina o candu sa personi no est in gradu de usai a manera futa s’insulina chi produxit. Totu custu portat a unu stadu de iperglicemia, est a nai a unu cuncentramentu artu de crucusu in su sànguni.

Su diabeta de tipu 1 acuntessit candu unu non produxit s’insulina, mentras su diabeta de tipu 2 acuntessit candu s’organismu no usat comenti si spetat s’insulina, a bortas po nexi de no essi làngius o po nexi de su pagu movimentu fìsicu. Nci est finas su diabeta gestatzionali chi podit beni a sa fèmina prìngia.

Custa maladia, in mesu a tanti, ocasionat tzurpimi, malu funtzionamentu de is arrigus, antrecoru e perìgulu de si ndi fai segai is arremus de bàsciu.

Su mandiari sanu, su movimentu, su non fumai e su no essi grassus agiudant a lassai atesu su mali de su tzùcuru chi oramai oindii, po nexi de stili de vida pagu sanu, est crèsciu in totu su mundu.

Po custa arraxoni in su 2007 s’Assembrea Generali de is Natzionis Unidas, cun resolutzioni n. 61/225 at stabilèssiu ca su 14 de onniasantu est Giorronada Mundiali de su Diabeta, arreconnoscendi s’apretu a melliorai sa saludi umana e fruniri s’intrada a is curas e a s’educatzioni sanidària. Sa giorronada incorat a is Stadus chi ndi faint parti de bogai polìticas natzionalis po sa preventzioni, tratamentu e cura de su diabeta.

Sa Sardigna, pagu beni, est sa regioni italiana cun su nùmeru prus artu de diabeta de tipu 1 e oramai est sa primu finas a livellu mundiali apustis chi annus e annus fiat a su segundu postu apustis de sa Finlandia. Is logus prus fertus funt su Campidanu de Mesu e su Surcis-Igresienti. Unu apretu sotziali e sanidàriu deaberus.