Oe, su 10 de santugaine 2022 a sas 06,00 de sero,
in sa Sala de su Tzentru Servìtzios Culturales UNLA de Aristanis
sos Tenores de Neoneli, Ministeru de sa Cultura, Regione Autònoma de Sardigna (Assessoradu de s’Istrutzione pùblica, Benes culturales, Informatzione, Ispetàculu e Isport), Fundatzione de Sardigna, cun sa collaboratzione de su Tzentru Servìtzios Culturales UNLA de Aristanis
presentant s’ispetàculu
Berlinguer
un’Òmine, una Vida
cun sos Tenores de Neoneli
e sa partetzipatzione de Orlando Mascia e Eliseo Mascia
"Su tìtulu est sa sìntesi perfeta de su chi est iscritu in su libru: vida de s’òmine Enrico Berlinguer.
Sa vida sua, dae sa pitzinnia fintzas a sa morte, est passada in sessantaduos annos de unu sèculu, su Noighentos, prenu de dannos (su fascismu, sa segunda gherra mundiale, sa presone, su fàmene, sa carestia, su terrorismu, sos iscàndalos, sas istrages…), cumbatas (sa Resistèntzia, sa Repùblica, sa ricostrutzione, sa democratzia…), isperàntzias (sa crèschida econòmica, sos problemas de su meridione, de su de tres e de bator mundos, sa distensione, sa paghe, s’emantzipatzione de sas fèminas, de sos giòvanos…).
Est unu biàgiu ricu meda meda de fatos, eventos, impignos, partetzipatzione chi pintant su ritratu de una de sas ghias polìticas italianas chi, mancari siat mortu agiumai baranta annos, est semper mentovadu comente esèmpiu de coerèntzia, de sa giustìtzia morale, de s’impignu costante pro sas categorias in dificultade e pro nde pesare in Itàlia una sotziedade sotzialista originale e autònoma.
A Berlinguer amus dedicadu s’impignu artìsticu nostru, a pustis de dd’àere fatu pro Antonio Gramsci e Emilio Lussu, àteros duos sardos de importu mannu de su Noighentos. Tres òmines, tres vidas chi amus detzìdidu de contare in forma originale, in otavas endecasìllabas in limba sarda, in sa variedade logudoresa. De contare e de cantare cun sa melodia antiga de su cantu a tenore.
Fiat un’isfida, un’isfida arriscada. B’amus provadu ancora, a pustis de baranta annos de esperièntzia artìstica. Amus imbentadu ispetàculos dedicados a custos personàgios. Oe podimus nàrrere ca est istadu su sèberu giustu, e duncas faghimus fintzas s’ispetàculu dedicadu a sa vida e a s’òpera de Enrico Berlinguer.
Su progetu nostru andat bene meda in sas initziativas chi in su 2022 (sunt chentu annos dae sa nàschida de Berlinguer) ant a èssere fatas in onore e memòria de su polìticu tataresu famadu.
In su libru bi sunt milli otavas, oto mìgias versos.
Duos annos de istùdiu e chircas. Ma nde baliat sa pena de “intrare” in sa vida de una ghia polìtica ancora istimada meda, pranta e mentovada comente esèmpiu de sa polìtica comente servìtziu, de sa polìtica fata de coerèntzia, impignu, passione e chi non tenet interessos personales ma est semper in favore de su bene colletivu.
Comente pro sos traballos dedicados ad Antonio Gramsci ed Emilio Lussu deo no apo postu nudda in prus de su chi s’ischidiat giai de Berlinguer.
Però gràtzias a pretzisas e pretziosas testimonias, apo postu in rima fatos e contos chi fortzis in pagos connoschent.
In s’òpera “BERLINGUER, un’Omine, una Vida” est cunfirmada s’originalidade pro su tràgiu de su contare e pro su chi at a èssere su resurtadu in sos palcos, cando l’amus a cantare in sos teatros e in sas pratzas.
In unu muntone de iscritos Berlinguer est istadu istudiadu pro su caminu chi at fatu, su tempus suo, su ruolu suo in sa polìtica italiana e internatzionale: espertos chi nde ant pintadu e analizadu su caràtere, sa vida, su percursu chi dd’at portadu a ghiare pro annos meda su partidu comunista prus mannu de s’otzidente.
Deo apo seberadu de fàghere unu biàgiu “cun” Berlinguer impreende sa limba sarda, testimoniende sa passione mea pro s’endecasìllabu e pro s’otava logudoresa.
A pustis sas rimas seberadas, leadas e postas in una narratzione ddas cantamus in pùblicu cun sa mùsica de sa traditzione nostra, cun unu ballu tundu, unu passu torrau, unos cantos mutos, gotzos, e àteru.
Sa carriera artìstica mea ghiende sos tenores de Neoneli est longa e cantare cun issos pro tempus meda m’at imparadu cosas meda. Cussa chi a mie paret prus de importu est s’atinu chi su cantu e sa limba sarda siant un’aina ispantosa pro imparare pìndulas de connoschèntzia, ischintiddas pro fàghere nàschere un’interessu, gùtios pro nutrire e incoragire sa dibata, pro cumpartzire fatos, istòrias, contos de su passadu nostru, ideas pro provare a fraigare unu tempus benidore mègius.
In medas dd’ant naradu e dd’ant iscritu ca sas traditziones sunt cosa bia e netzessària e mudant semper. Pro nois est istadu semper gasi. Cun ‘BERLINGUER, un’Omine, una Vida’ cunfirmamus sa filada de su caminu artìsticu nostru." Tonino Cau
(MM)
