Fiat dae 2012 chi in Sardigna non tenìamus casos de West Nile Desease, de Callentura de su Nilu, maladia chi podet passare dae sos animales a sos òmines cun su pìculu de sa tzìntzula; duncas, s’atentzione de sas istitutziones pro sa situatzione est manna.
In custu àmbitu, sa Provìntzia de Aristanis òperat sentza si firmare totu s’annu cun unu programma de atziones de cumbata contras de sos bobbois chi noghent e parassitas de s’òmine, de sos animales e de sas matas, cun atentu pretzisu contras de sa tzìntzula, rispetende sos Pianos Natzionales de preventzione, sorvelliàntzia e de cumbata in sos casos de arbovirosi, in acordu cun sos printzìpios de sa Cumbata integrada.
In totu s’annu si faghent interventos de preventzione cun sos tratamentos antilarvales: cussu antilarvale est su tratamentu prus importante in sa gherra e in su controllu de s’isvilupu de sa tzìntzula, chi si depet fàghere a manera sistemàtica cun su controllu e s’individuatzione de sos focolàios mannos de bermes (larvas) in su sartu comente in giassos de paule, acanta de istànios, canales in àreas agrìculas, e focolàios piticos de bermes (larvas) chi bi podent èssere a intro e/o acanta de sas biddas in tumbinos istradales, in ue abarrat s’abba cando proet, funtanas, abbadòrgios e àteru.
Su Servìtziu de disinfestatzione de sa Provìntzia de Aristanis, mancari cun dificultade pro more de su pagu personale ma cun impignu mannu de sos operadores e tècnicos in servìtziu, fintzas ocannu dae su mese de ghennàrgiu a oe, at acumpridu s’atividade sua de controllu de sa tzìntzula faghende∙dda ogni 15-20 dies, in sos giassos de riprodutzione de sos bermes (larvas) e faghende sos tratamentos netzessàrios, cun meighinas a base de Bacillus thuringiensis.
Fintzas a oe, si est pòdidu garantire su controllu in sas biddas e in sas periferias de comunes meda de sa Provìntzia, in cussos prus in perìgulu acanta de su mare, de sos istànios, in sos burgos de mare e in totu sos comunes chi ant signaladu sa presèntzia istraordinària de sa tzìntzula, tenende in contu ca sa sicagna de ocannu at reduidu meda sos focolàios de sos bermes.
Sa Provìntzia faghet s’atividade sua de preventzione in sos giassos pùblicos ma bortas meda sos focolàios sunt in giassos privados e sunt unu dannu mannu pro sas infestatziones. Est pro custu chi, fintzas sos tzitadinos tenent sas responsabilidade de si cumportare a manera adeguada e giusta pro evitare chi abarret abba apojada in sos giardinos e in sos ortos. Fintzas sos Comunes, sighende sos inditos de sa ASL, ant fatu sas ordinàntzias sindacales cun sos disponimentos chi sos tzitadinos depent respetare.
Sa Provìntzia acumprit a totu sas domandas de interventu chi faghent sas Amministratziones pùblicas francu cussas de preventzione ca non serbint, non sunt profetosas ma dannosas. Difatis, sas disinfestatziones generalizadas a iscopu preventivu est mègius a non ddas fàghere ca non serbint a controllare sa tzìntzula e ca s’incuinat s’ambiente cun sustàntzias chi noghent a s’òmine e a sos animales cun dannos chi mancari si podent valutare a pustis de tempus meda.
Su tratamentu pro sa tzìntzula giai cumprida non si podet fàghere comente atzione preventiva ma, semper e ebbia, a pustis de àere averiguadu su livellu de infestatzione presente. Custu tratamentu podet ochiere ebbia sas tzìntzulas chi bi sunt cando si faghet su tratamentu e duncas s’eficatzidade est limitada in s’ispàtziu e in su tempus, sa tzìntzula impagòngiat in cussu momentu ebbia. Sa cumbata a sa tzìntzula giai cumprida est netzessària cando b’est un’epidemia chi sa tzìntzula nd’est vetore o cando b’est s’arriscu atzertadu dae s’Autoridade sanitària. Si non bi sunt situatziones de emergèntzia sanitària, sa gherra a sa sa tzìntzula giai cumprida cheret fata ebbia in casu istraordinàriu e miradu a sos giassos sensìbiles tzensidos dae sas Amministratziones Pùblicas, ebbia in casu de infestatzione grave e cumprovada.
Custos interventos, a manera coerente cun su chi est indicadu dae su Pianu Natzionale di Preventzione, sunt istados fatos in custos ùrtimos meses in situatziones signaladas o in ocasiones particulares. Como, a pustis chi sa presèntzia de su virus de sa West Nile est istada sinnalada, si est faghende sa disinfestatzione de sa tzìntzula giai cumprida, in acordu cun sos àteros organismos responsàbiles de su controllu de sa preventzione de su virus.
(MM)
