Finas sa scritora Grazia Deledda in “Chiaroscuro” at fueddau de sa vernàcia apretziada de Sabarussa.
Sa vernàcia, siat sa mata siat su binu, in sa bidda de Sabarussa e me in is biddas acanta (Siamajore, Simaghis, Zrofolliu) arregordat sa Roma antiga e sa manera de fai su binu e de traballai is matas de àxina de cussu tempus.
Finas sa canna chi ponint a ingìriu de is bìngias assimbillat meda a is chi usànt is latinus e chi a dì de oi podeus biri in is cùcurus latzialis.
Su sartu de Sabarussa est spàrtziu in duas partis, difarentis meda: su "Gregori", chi est àrridu e sicu, e chi ddu usant po su prus po pasci su bestiàmini; e su “Bennaxi", chi si spainat totu cantu andat sa vaddi de su Tirsu, totu in su paris e acuau, anca fait a traballai s’axina ma finas sa canciofa, su meloni, sa srìndia, s’olia…..etc.
E custas terras fiant arricas meda de bìngias chi produsint sa apretziada vernàcia; me in is tempus passaus giai totu su logu fiat traballau a bìngias. Ddu cumprovant finas is cantinas e magasinus chi s’agatant in sa bidda e sa sagra chi si fait ònnia annu in su mesi de cabudanni. Gràtzias a sa vernàcia sa bidda de Sabarussa, est connota in totu sa Sardigna e finas a foras de sa regioni; fait a nai ca custu binu tenit caraterìsticas ùnicas a paragoni de totu is àterus.
Est sutzèdiu peroa ca in is ùrtimus annus su de àiri sceberau àteras àxinas chi bitint prus dinai at portau a su srexinamentu de sa vernàcia.
