} $(window).on("scroll touchmove", function() { $("#cc-cookies").css({"position": "relative"}, $(document).scrollTop() > 32); }); Provincia di Oristano | Santu Juanni: festa pagana e cristiana
Logo della Provincia di Oristano

Provincia di Oristano - sito web ufficiale

Santu Juanni: festa pagana e cristiana

23/06/2022  - 

In s’annu religiosu paganu de Roma antiga bi fiant duas festas de importu mannu: sa festa de sa dea Fortuna, su 24 de làmpadas, dies lampadarum (làmpadas / lampadarum), dedicada a su cultu agràriu e de sa fecundidade, e sa festa de su Sol Invictus, su 25 de nadale. Fiant festas acapiadas a sos solstìtzios (lampas) e a su cultu de su sole; datas chi sa religione cristiana at mantènnidu afestende in cussas dies sa nàschida de duas figuras de importu mannu: Santu Juanni Batista, su 24 de làmpadas, e Gesùs, su 25 de nadale, 6 meses giustos a pustis e no a casu.

Sos Romanos antigos allumaiant fogulones e fiacas pro acumprire a ritos religiosos, pro chircare sa beneditzione  pro sos terrinos coltivados e in forma religiosa s’incomintzaiat a messare.

In sa mitologia, fintzas Tzèrere, dea de sa terra mama, andaiat - faghende∙si lughe cun fiacas, a chircare sa fìgia Persèfone – dea de su trigu – leada a fura e cuada suta de terra dae Plutone.

Ancora in carchi bidda, pro Santu Juanni si cuncordant fogulones, cun sos cambos sicos de sa fae, de su fasolu, de su pisu, chi si brincant… pro pedire protetzione, pro afortiare amistades diventende compares o comares de frore.

Su sero de su 23 de làmpadas, ma su prus sa note de su 23/24 de làmpadas, fintzas a pagu tempus a como in Sardigna, si faghiant ritos de purificatzione, de divinatzione o acapiados a sa fecundidade e fertilidade de sa terra e non solu; si daiat atentu a unu muntone mannu de cosas chi, pro sa traditzione, cheriant nàrrere cosas pretzisas chi depiant, podiant capitare in su tempus benidore.

Pro nde nàrrere calicunu:

- pro sas cojas: su nùmene de su primu òmine chi una fèmina bidiat passende in sa carrera, podiat èssere su nùmene de s’isposu de cussa fèmina; sa bagadias pro ‘ischire’ sa richesa de s’isposu (chi ancora non teniant) poniant in suta de su cabitzale tres sèmenes de fae: unu cun totu sa còrgia, unu ispuligadu a metade e unu sentza còrgia;

- pro sanare, sos malàidos faghiant tres giros a inghìriu de una mata papende unu frutu chi non fiat ancora cotu, ….;

- si regolliant erbas pro sanare, totu s’annu, òmines e animales;

De sos ritos de purificatzione podimus ammentare:

  • cun s’abba: su batijare (paganu e cristianu); sa regorta de s’abba de su lentore; abba muda: sas pitzocas si preniant sa buca de abba e depiant arribare cun sa buca prena pro purificare logos, persones, animales,…);
  • cun su fogu: sos fogulones chi si brincaiant in rughe, a solos o a manu tenta cun un’àtera persone.

Unas cantas de custas traditziones, in carchi bidda, sunt abarradas ancora.

(MM)