Narat sa Lei 31 de su mesi de argiolas de su 2005, n.159 de istitutzioni de sa Festa natzionali de is ajaus (G.U. n.187 de su 12.08.2005 e intrada in vigori su 13.08.2005):
“…
Art. 1 – Est istituida sa “Festa natzionali de is ajajus” comenti a momentu po celebrai s’importu de su rolu chi tenint is ajajus aintru de is famìllias e de sa sotziedadi in generali.
Art. 2 – Regionis, Provìntzias e Comunus, in ocasioni de sa festa chi est in su comma 1 podint favoressi, in s’àmbitu de s’autonomia insoru e de is cumpetèntzias insoru, initziativas po donai balori a su rolu de is ajajus.
Art. 3 – Sa festa chi est in su comma 1 arruit sa dii 2 de su mesi de ladàmini de ònnia annu e no ocasionat efetus tzivilis chi funt in sa lei 27 de maju de su 1949, n.260.
Art. 4 – Su Ministru de s’Istrutzioni, de s’Universidadi e de sa Circa donat diretivas aposta po chi, in ocasioni de sa festa chi est in su comma 1, is scolas pùblicas e privadas, in s’àmbitu de s’autonomia insoru, potzant favoressi initziativas po arraxonai e aprofungai is temàtigas chi pertocant is funtzionis chi sèmpiri de prus tenint is ajajus in sa famìllia e in sa sotziedadi.“.
Sa dii sceberada est cussa de sa dii de is Angius de sa Guàrdia de su calendàriu catòlicu, chi segundu a su connotu acumpàngiant a is personis in sa vida, ghiendi-ddas e agiudendi-ddas in s’aprentu.
Is ajajus e ajajas funt figuras de importu candu crescint is pipius e ònnia pipiu depit tenni su deretu de gosai de sa cumpangia insoru aici etotu comenti a is ajajus depint tenni su deretu de biri a is nebodis.
Custa cunditzioni (ballit meda candu si storrant su babbu e sa mamma de su pipiu) est tutelada de s’art.317bis de su Còdixi Tzivili chi at stabiliu ca is ascendentis (ajajus) tenint deretu de apoderai raportus sinnificativus cun is nebodis minorennis. Una borta fatus is 18 annus, funt is nebodis chi podint sceberai de ddus podi abitai.
No est de scaresci ca, candu est acontèssiu unu pipiu òrfanu po su prus funt is ajaus chi dd’ant atèndiu e pesau.
Oindii, in famìllias anca mamma e babbu traballant a totu dii, funt ogiomai is ajajus chi atendint a is pipius acumpangiendi-ddus a scola, agiudendi-ddus a fai is còmpitus o portendi-ddus a passillai o a fai àteras atividadis.
Bortas meda est cun sa pensioni de is ajajus chi famìllias andant in antis.
Bivi cun issus est un’arrichesa manna: contant de is diis de prexu e de dolori de sa vida insoru e de sa famìllia, donant contzillus po s’esperèntzia chi tenint.
Duncas po totu custu e po àteru: vida longa a is ajajus!
Frori ufitziali acapiau a sa Festa de is ajajus: s’origa de topi (myosotis).
CROSIDADIS LINGUÌSTICAS
In lìngua sarda nci at àtera manera de tzerriai a ajaju o ajaja:
- avu/a, abu/a, àviu/a, àbiu/a (fueddu chi ndi arribat de su latinu AVUS, de anca ndi arribat finas ajaju/a);
- donnumannu/donnamanna (de su latinu DOMINUS+ MAGNUS, in su Mesuevu su tìtulu ‘donnu/a’ si impreat po su giùixi, po is bècius de sa famìllia e po gradu prus artu);
- manneddu/a ma finas mannoi/mannai (de su latinu MAGNUS);
- nannai/nannoi/nonnoi, a logus nannai po sa fèmina e nannoi/nonnoi po s’òmini, a logus nannai sceti po is òminis, a logus nannai po totu e duus (de su spanniolu ‘nana’).
Mentras su fueddu ‘nonnu/a’ si narat po chi ti bàtiat o crèsimat (de su latinu NONNUS, chi fiat su primu tìtulu onorìficu po eclesiàsticus e chi a logus oindii si impreat po arremonai su predi, ma finas de su spanniolu ‘ñoño’).