Su binu nou (vino novello)
Candu naraus "Vino Novello", boleus inditai su binu nou, est a nai su binu fatu immoi immoi, chi si bufat apustis de pagu mesis de sa binnenna.
Non tocat a ddu cunfundi cun su mustu; difati su binu nou est unu binu diaderus, chi ndi benit de una manera specìfica de traballai s'àxina e chi est prontu a bufai, luegu.
Sa peronòspera (peronospera)
Sa peronòspera est sa maladia prus lègia chi podit ferri a sa mata de s'àxina, difati issa podit atacai totus is partis de sa mata, prusatotu sa folla e is tronis de àxina, ocasionendi dannus mannus.
Est in beranu chi su sèmini de custa mufa, chi s'agatat asuta de sa mata, lompit a sa folla e a is tronis de àxina, po mori de su bentu e de is strichiddus de s'acua. Ndi nascint is infetzionis primàrias. A pustis de I4-15 diis, si incapitant is cunditzionis climàticas addatas, cumparrint is primus sinnalis. Si format una mufa bianca chi apustis ocasionat is infetzionis segundàrias; custas si formant candu ddui at àcua asuba a sa mata e temperaturas artas.
In sa folla arreconnosceus ca ddui est sa peronòspera po sa presèntzia de màncias grogas, chi ddi donant una cara luxenti, chi parrit ca dduis siat ollu asuba. Invècias asuta a sa folla cumparrit una lanixedda bianca.
In su troni de àxina sa peronòspera si arreconnoscit casi su troni etotu diventat moritu, cun una forma a gànciu e si ddui at àcua o umididadi s'ammantat de una mufa bianca.
Cumenti si fait a si amparai de sa peronòspera? Iat a tocai a sceberai matas chi sunt pagu sensìbilis a custa maladia. Est de importu fintzas a pudai sa mata in is tempus giustus e a non dda cuncimai tropu cun s'azotu.
