Su BOVALI MANNU est iscritu, cun su nòmini “Bovale grande” in su Catàlogu Natzionali e in su Registru natzionali de is variedadis italianas de bidi (D.M. 2575/1970) e in s'Elencu de is variedadis racumandadas in totu sa Sardigna (Reg. Cee 1250/70), ma tenit autorizatzioni de cresci finas me in is provìntzias de Campobasso e Isèrnia.
SU GRILLU
Su grillu s'ammostat abertu, prus o mancu piludu e a colori birdi. Sa primu folla abarrat piluda meda me in sa nerbiadura de sa faci de asuta e prus pagu a manu a manu chi andat sa folla afatanti.
SA FOLLA
Sa folla sparta est a forma de pentàgonu e a cincu lobus, cun sinu petziolari (s'oru acanta de su tenaxi) abertu e a U, a bortas est a oru asserratau.
Sa faci de asuba, de sa folla, est lisa o cun pagu pilu, sena de pigmentus antociànicus intra de sa nerbiadura maista e ammostat unu perfilu a undas e una strecaduredda lèbia in s'oru.
Sa faci de asuta est prus o mancu tzuddosa in sa nerbiadura maista e prus o mancu piluda aintru de is partis chi cussa ingìriat. Is dentis a bortas funt mannas e a fundamenta lada cun is atzas chi tirant paris.
Sa folla ammostat tretus mannus intra de is sinus e àngulus mannus intra de sa nerbiadura maista.
SU TRONI E SU PIBIONI
Su troni est a forma de conu, tipiu e a alas, de mannesa mesana-manna (320 grammus). Su pibioni est mannu (3,3, grammus) a forma de ou, a longhiori e ladiori mesanu (cm 1,8 x 1,6). Su còrgiu est grussu e cun meda pruina, a colori blu scuru, mentras sa purpa est sena de colori, tostada, a sabori durci e frutau rispetu a su Bovaleddu.
Sa bidi si usat sceti po fai binu, in s'aristanesu si usat, impari a su Bovaleddu po fai sa D.O.C. “Campidano di Terralba o Terralba”, ma agiudat a fai àterus binus in custu logu, comenti a sa Nieddera.
SU BOVALEDDU est iscritu, cun su nòmini “Bovale sardo” in su Catàlogu Natzionali de is variedadis italianas de bidi (D.M. 25-05-1970), e in fatu in su Registru natzionali de is variedadis de bidi cun is sinònimus (a prus de Bovaleddu), Carnissia, Moraiola minore, Muristellu. Est finas in s'Elencu de is variedadis racumandadas in provìntzia de Casteddu, Aristanis, Tàtari e Nùgoro (Reg.Cee 1250/70).
SU GRILLU
Su grillu s'ammostat abertu, prus o mancu piludu, a colori birdi craru cun s'oru sfumau de arrosa e follixedda in punta e a ladu stèrrida, piluda e a forma de pentàgonu.
SA FOLLA
Sa folla sparta est a forma de pentàgonu, a bortas tundadedda, a tres o a cincu lobus. Su sinu petziolari est a U o a V, a oru a bortas postu s'unu asuba de s'àteru, sena de dentis.
Sa faci de asuba est pagu piluda, a colori arrùbiu movendi de su puntu petziolari finas a sa primu furcaxadura de sa nerbiadura maista. Non est strecada in s'oru e su perfilu est sciatu.
Sa faci de asuta est prus o mancu tzuddosa in sa nerbiadura maista e aintru de is partis chi cussa ingìriat. Is dentis funt a longhiori e a ladiori mesanu, cun is atzas chi tirant paris.
SU TRONI E SU PIBIONI
Su troni est a forma de conu, tipiu, de mannesa mesana (300 grammus), a bortas a alas, cun una o tres alas pagu svilupadas.
Su pibioni est a forma ellissoidali, de mannesa mesana (1,9 grammus) e a longhiori e ladiori mesanu (cm 1,7 x 1,4). Su còrgiu est a colori blu-nieddu, a grussesa mesana, pagu pruinosu, mentras sa purpa est sena de colori, tostada e a sabori nèutru.
(Pigau de su lìburu “Vitigni della Sardegna”a incuru de Gianni Nieddu, de Convisar, 2011)
